Cây lạc tiên hay còn gọi là cây mắm nêm, cây bồ đường là loại cây mọc ở vùng đất hoang và chúng khá dễ kiếm. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết về loại cây này cũng như những công dụng của nó vơi sức khỏe. Đặc biệt là cây lạc tiên có khả năng chữa khá nhiều căn bệnh, thế thì cây lạc tiên chữa bệnh gì? Để hiểu rõ hơn về vấn đề này chúng ta hãy cùng tìm hiểu qua nội dung bài viết sau đây.
Nội dung
Tìm hiểu về cây lạc tiên
Cây lạc tiên có tên khoa học là Passiflora foetida L, họ chùm gửi. Ngoài ra còn có các tên dân gian khác: lạc tiên, hồng tiên (lạc tiên đỏ), dây nhãn lòng (long châu cầu), dây lưới, cây mắm nêm, dây bầu đường, mỏ pỉ, quánh mon (Tày), co hồng tiên (Thái), tây phiên liên. Gọi là chùm bao vì quả được bọc bởi một vỏ lưới. Cây mọc tự nhiên ở ven rừng, đồi núi. Những loài khác cũng được dùng như vị thuốc chùm bao là: chanh leo, lạc tiên tây (tím), lạc tiên trứng (vàng). Thành phần hoá học chính: Alcaloid, flavonoid, saponin.
Lạc tiên là loại dây leo, thân mềm, rỗng, có nhiều lông thưa. Lá mọc so le, 3 thùy, mép và hai mặt có lông mịn, tua cuốn cuộn tròn. Hoa màu trắng ở giữa tím nhạt, phần phụ hình sợi. Quả mọng màu vàng, ăn được. Đặc điểm: Lạc tiên là một loại dây mọc leo, thân mềm, trên có rất nhiều lông mềm. Lá mọc so le, hình tim, mép lượn sóng xẻ thành 3 thuỳ.
Hoa mọc riêng lẻ, cánh màu trắng hay tím nhạt, lá đài màu trắng phía dưới có gân xanh. Quả hình trứng, dài 2 – 3cm, bao bởi các lá bắc như một cái bao ở ngoài. Quả lạc tiên thuộc loại “qủa tương” (vỏ mỏng, bên trong chứa chất dịch và có hạt nhỏ), trong có nhiều hạt nhỏ hình trứng, khi chín màu vàng, ăn được.
Trẻ nhỏ thường hái quả lạc tiên ăn. Một số nơi dùng ngọn luộc làm rau ăn. Theo sách “Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam”: Trong dân gian thường dùng dây và lá sắc uống làm thuốc an thần, chữa mất ngủ.
Công dụng của cây lạc tiên
Dân gian thường dùng dây và lá sắc uống làm thuốc an thần chữa mất ngủ. Theo sách “Trung dược đại từ điển”, quả lạc tiên (long châu quả) vị ngọt, tính bình, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, lợi thủy, dùng chữa ho do phế nhiệt, phù thũng, giã đắp chữa ung nhọt lở loét ở chân.
Cây lạc tiên còn giúp đặc trị chứng mất ngủ, ngủ hay mơ, phụ nữ hành kinh sớm. Được chiết xuất hoạt chất chế tác dược phẩm an thần giúp chống stress dành cho giới lao động trí óc luôn căng thẳng thần kinh, dẫn đền hậu quả suy nhược tim mạch, cơ thể.
Theo sách “Thuốc cổ truyền và ứng dụng lâm sàng” của giáo sư Hoàng Bảo Châu, dây, lá, hoa thái nhỏ, phơi khô của lạc tiên có công dụng an thần, giải nhiệt, mát gan; chữa trị chữa đau đầu, mất ngủ, thường phối hợp thêm với một số vị thuốc khác. Có tài liệu cho biết có thể dùng quả lạc tiên sắc lấy nước uống chữa lỵ; lá lạc tiên nấu nước để tắm, rửa trong chữa trị viêm da, mụn mủ, ghẻ ngứa.
Lạc tiên có trong Dược điển Pháp và được nhiều nước ở châu Âu, Mỹ sử dụng. Các nghiên cứu cho thấy nó có tác dụng lên hệ thần kinh trung ương: trấn tĩnh, an thần, chống hồi hộp, lo âu, mất ngủ. Nó còn có tác dụng trực tiếp lên cơ trơn, làm giãn và chống co thắt nên chữa được các chứng đau do co thắt đường tiêu hóa, tử cung.
Trong Đông dược, lạc tiên được chế thành một số sản phẩm dạng nước, viên và trà.
Trước đây, một số xí nghiệp và bệnh viện ở nước ta thường dùng chế thành thuốc nước ngọt, có pha cồn, dùng để an thần, chữa mất ngủ, tim hồi hộp; Thường phối hợp với nhiều vị thuốc khác như tim sen (liên tâm), lá dâu, …
Quả lạc tiên có tác dụng thanh nhiệt, vì vậy việc dùng qủa lạc tiên để chữa để “nóng trong” và phòng viêm nhiễm ngoài da, như có người mách, là có cơ sở nhất định.
Tuy nhiên, thu hái được lượng lớn qủa lạc tiên không phải việc đơn giản, vì như trên đã nói, qủa lạc tiên là loại “qủa tương”, rất dễ bị vỡ, nát. Nếu không sấy khô ngay rất khó bảo quản. Có thể cũng chính vì vậy, trong dân gian thường dùng lá và dây.
Cây lạc tiên chữa bệnh gì?
Trị mệt mỏi, mắc chứng stress
Hái 300g lạc tiên (cả lá,dây, quả), đem phơi 2 nắng hoặc sao thổ cho vàng. Thêm 200g rau bắp và 100g rau má (sao khử thổ vừa héo). Cho vào ấm đất cùng 500ml nước, ¼ muỗng muối hạt, sắc còn 200 ml nước. Chia uống 2 lần/ngày vào các buổi trưa, tối. Kiên trì uống trong vòng 7 ngày sẽ có tác dụng an thần, chống stress.
Trợ tim, làm dịu hệ thần kinh
20g lá lạc tiên; vông nem, hạt sen, mỗi thứ 12g; táo nhân sao, lá dâu, lá tre mỗi thứ 10g; xương bồ, cam thảo mỗi thứ 6g. Cho vào ấm đổ thêm 600ml nước sắc còn 200ml nước, uống ngày 1 thang.
Trị ho
Hái khoảng 3-15g lá lạc tiên, đem rửa sạch. Sắc như sắc thuốc, uống liên tục cho đến khi dứt ho thì thôi.
Trị chứng suy nhược thần kinh
Mỗi ngày lấy 8 – 10g lá lạc tiên, sắc uống như nước chè hằng ngày. Để có công dụng tốt hơn có thể thêm tâm sen, lá dâu tằm, lá vông đem nấu thành cao lỏng uống, ngày dùng 2 – 5g, uống trước khi đi ngủ.
Chữa viêm da, mụn mủ, ghẻ ngứa
Lá lạc tiên đem nấu nước, dùng hỗn hợp nước này tắm và có thể cành lá tươi để đắp vào những vùng da viêm, mụn mủ, ngứa sẽ rất đỡ.
Trị đau nhức ở người cao tuổi, phụ nữ hành kinh sớm hoặc mãn kinh có tâm trạng không tốt
Hái 500gr chùm bao, 100gr lá khổ qua còn non, 300g hoa thiên lý. Đem sao khử thổ, sau đó tán nhuyễn thành bột, trộn với 50g đậuxanh đã rang chín, tán nhuyễn. Mỗi ngày lấy khoảng 3 muỗng, pha với 100ml nước sôi, khi nào khát thì uống. Dùng khoảng 10 ngày sẽ thấy có kết quả tốt. Những bệnh nhân mắc chứng hạ huyết áp cũng có thể sử dụng cách này sẽ thấy rất hiệu quả.
Trị chứng mất ngủ
Cây lạc tiên thu hoạch về để nguyên cây, thái dài khoảng 3cm,sao khử thổ, tán nhuyễn thành dạng bột, pha thêm vào một chén nước cốt trà đen đậm (khoảng 5 kg/chùm bao), vò viên tròn cỡ ngón tay út. Mỗi ngày uống 3 lần, mỗi lần 5 viên, dùng liên tục từ 2- 3 tháng sẽ thấy chứng mất ngủ hết nhanh chóng.
Cách dùng cây lạc tiên
Có rất nhiều cách để sử dụng cây lạc tiên hàng ngày và làm thuốc như:
- Hái đọt non (cả lá, dây và quả) nấu canh với tôm, thịt, cá đồng giúp dễ ngủ, giúp chặn đứng hiệu quả nồng độ cholesterol tăng bất thường, ăn ngon miệng, ổn định tâm sinh lý.
- Nhân dân vẫn hay lấy ngọn non luộc ăn vào buổi chiều hoặc trước khi đi ngủ vài giờ.
- Cũng có thể thu hoạch chùm bao mọc hoang ở hàng rào, lùm bụi cây khắp đồng ruộng, vườn cây. Đem về phơi khô (cả rễ, dây, lá, quả), thái dài 3 cm, sao khử thổ, tán nhuyễn thành dạng bột, pha thêm vào một chén nước cốt trà đen đậm (khoảng 5 kg/chùm bao), vò viên tròn cỡ ngón tay út. Ngày uống 3 lần, mỗi lần 5 viên, liên tục trong 60-90 ngày trị mất ngủ.
Mua cây lạc tiên ở đâu?
Cây lạc tiên là một loại thảo dược với nhiều công dụng tốt cho sức khỏe. Thế nên có rất nhiều của hàng cây lạc tiên khô bạn hoàn toàn có thể tìm kiếm ở các cửa hàng. Tuy nhiên, bạn nên lựa chọn những của hàng có chất lượng và uy tín để tránh mua phải hàng giản hàng kém chất lượng.
Mong rằng với những chia sẻ trên đây về vấn đề cây lạc tiên chữa bệnh gì sẽ cho các bạn thêm những thông tin hữu ích.
Xem thêm: Trái nhàu chữa bệnh gì? – Những điều bạn nên biết về trái nhàu
